VAG BC-F-01-01

Mgr. Dr. J.D.F. Heine (1914-2000)

Johann Diederich Franz Heine werd geboren te Barger-Compascuum. Jan Heine studeerde voor priester bij de Sociëteit voor Afrikaanse Missiën en werd in 1942 te Roermond gewijd. Hij studeerde filosofie in Nijmegen maar moest wegens hulp aan onderduikers in de oorlog zelf onderduiken. Na de oorlog studeerde hij Franse taal en letterkunde in Groningen. Hij was daar ook geestelijk verzorger voor ontheemden en zieken. In de jaren vijftig was hij in het bisdom Valence (Fr.) betrokken bij katholieke filmproducties. In Parijs leerde hij abbé Pierre kennen, werd lid van diens Emmausbeweging en leefde een tijd als clochard.
Een ontmoeting met de Belgische oud-gouverneur van Zaïre bracht hem op het spoor van de Tilapia-vis en de grote waarde daarvan in de strijd tegen kindersterfte. De Tilapia-kweek was uit Zuid-Afrika naar Zaïre geëxporteerd. Heine ging in 1964 naar Zuid-Afrika en kwam enthousiast terug. Hij stichtte de ‘Tilapia International Foundation’ (TIP). De doelstelling was “bestrijding van ondervoeding en daardoor onderontwikkeling, waar ook ter wereld.” Bij de FAO ontwikkelde hij met visbioloog J.J. Schuurman, hoogleraar in Deventer en Wageningen, methoden voor de kleinschalige visteelt die wereldwijd toepasbaar waren. In Gambia werd het eerste project gestart. Leden van Emmaus volgden in Wageningen visteeltcursussen en verspreidden deze kennis naar veel plaatsen in de Derde wereld. De TIP steunt op de belangeloze medewerking van vele vrijwilligers in binnen- en buitenland. De vis voorziet in de behoefte aan dierlijk eiwit voor de ontwikkeling van hersencellen bij kinderen in culturen waar bijvoorbeeld rund- of varkensvlees niet gebruikt mag worden. Vaak wist men niet dat de Tilapia eetbaar is. Bij het 25-jarig bestaan van de TIP, gevierd in Barger-Compascuum, waren er dankzij de tomeloze inzet van pater Jan als reizende ambassadeur van de TIP meer dan 1000 visvijvers in 42 landen, met zichtbaar effect op de kindersterfte. Tijdens de viering werd zijn werk vergeleken met de wonderbare brood- (en vis-) vermenigvuldiging uit het Nieuwe Testament.. Pater Jan Heine noemde zichzelf eenvoudig  ‘iemand die in vis doet’.
Bron: KDC-Knipselcollectie

In 1996 vond een unieke gebeurtenis plaats in onze parochiekerk. Op 21 januari 1996 ontving pater Jan Heine een hoge pauselijke onderscheiding, welke hem was verleend door Paus Johannes Paulus II. Hij kreeg het ere-prelaat tijdens een eucharistieviering uit handen van kardinaal Gantin, die speciaal voor deze gelegenheid uit Rome overkwam met de persoonlijke gelukwensen van de Paus. De onderscheiding leverde hem de titel “monseigneur” op. Aanwezig tijdens deze plechtige viering waren verder kardinaal Simonis (Utrecht), Mgr. Marchand (bisschop van Valence in Frankrijk) en Mgr. Möller (bisschop van Groningen).

Pater Heine kreeg de onderscheiding voor het werk dat hij al meer dan dertig jaar doet voor de door hem mede-opgerichte Tilapia International Foundation, kortweg TIF. Kern van deze stichting is de al eeuwenoude vissoort Tilapia. De Tilapia is een vis, die zich kenmerkt door een hoog gehalte aan eiwitten en die eenvoudig is te kweken. Of het nu gaat om een vijver, een bak of een olievat, om zoet, zout of brak water, de Tilapia voelt zich overal in thuis. De vis vermenigvuldigt zich snel en kan worden gevoed met alle soorten organisch afval. Pater Heine kwam tot de oprichting van de TIF, nadat hij in publicaties had gelezen, dat er in de voeding van kinderen een groot gebrek was aan dierlijke eiwitten. Wetenschappelijk is aangetoond, dat vooral in de eerste zeven levensjaren deze eiwitten van essentieel belang zijn voor de verdere ontwikkeling. Na uitgebreid onderzoek stuitte hij op de Tilapia als oplossing voor deze problemen.

Bron: 125 jaar St. Josephparochie – Marcel Wehkamp en Herman Feringa – Uitgeverij Drenthe

Pater Jan Heine overleed in 2000 in Emmen.

Als u het graf op de begraafplaats wilt bezoeken, kunt u hier klikken. Volg de aanwijzingen op en u loopt zo naar het graf.

© RK parochie Maria, Hertogin van Drenthe